เหล็กเส้นมีกี่ประเภท? แล้ว RB, SR ต่างจาก DB, SD อย่างไร?

ประเภทของเหล็กเส้นที่ใช้ในงานก่อสร้าง

เหล็กเส้นคือวัสดุหลักที่ใช้ร่วมกับคอนกรีตในงานก่อสร้าง เพื่อเพิ่มความแข็งแรง รับแรงดึง และช่วยยืดอายุการใช้งานของโครงสร้างโดยรวม โดยทั่วไปสามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ตามลักษณะของผิวเหล็กและการใช้งาน ได้แก่:

1. เหล็กเส้นกลม (Round Bar : RB)

เหล็กเส้นกลม หรือ RB (Round Bar) เป็นเหล็กที่มีหน้าตัดกลม ผิวเรียบ ไม่มีลวดลาย นิยมใช้ในงานที่ไม่ต้องรับแรงมาก เช่น งานเหล็กปลอก หรือชิ้นส่วนโครงสร้างรองที่ไม่ได้เป็นตัวหลักในการรับน้ำหนัก

ขนาดและการใช้งานของเหล็กเส้นกลมที่พบได้บ่อย:

• RB6 (2 หุน): ใช้เป็นเหล็กปลอกในคานและเสา
• RB9 (3 หุน): ใช้คล้าย RB6 แต่มีความหนากว่า
• RB12 (4 หุน): เหมาะกับงานกลึง งานทั่วไป ไม่เน้นยึดเกาะกับคอนกรีต
• RB19: ใช้ในงานเทถนนหรือโครงสร้างแนวนอน
• RB25: เหมาะสำหรับเป็นเหล็กสตัด หรือเหล็กยึดโครงสร้าง เช่น ป้ายโฆษณา

มาตรฐานของเหล็กกลม:

เหล็กเส้นกลมต้องมีคุณภาพตาม มาตรฐาน มอก. 20-2559 โดยต้องมีชั้นคุณภาพ SR24 ซึ่งหมายถึงมีกำลังจุดครากไม่ต่ำกว่า 2,400 กก./ตร.ซม.
มีขนาดให้เลือกตั้งแต่ 6 มม. ถึง 25 มม. และความยาวมาตรฐานคือ 10 เมตร หรือ 12 เมตร หากต้องการความยาวพิเศษสามารถสั่งตัดหรือดัดตามแบบได้

2. เหล็กเส้นข้ออ้อย (Deformed Bar : DB)

เหล็กข้ออ้อย หรือ DB (Deformed Bar) เป็นเหล็กเสริมแรงที่มีลวดลาย (บั้ง) บนผิว ซึ่งช่วยเพิ่มแรงยึดเกาะกับคอนกรีต เหมาะกับงานโครงสร้างหลักที่ต้องการความแข็งแรงสูง เช่น เสา คาน พื้น ฐานราก หรืออาคารสูง

คุณสมบัติเด่น:

• ผิวมีบั้งเพื่อเพิ่มแรงเสียดทาน
• รับแรงดึงได้ดีกว่าเหล็กกลม
• ใช้เป็นโครงสร้างหลักที่ต้องรับน้ำหนักสูง

มาตรฐานของเหล็กข้ออ้อย:

เหล็ก DB ต้องผ่านมาตรฐาน มอก. 24-2559 และแบ่งออกเป็นหลายเกรดตามกำลังรับแรงดึงขั้นต่ำดังนี้:

หมายเหตุ: เหล็กที่มีตัว T ต่อท้าย (TMT) หมายถึงเหล็กที่ผ่านกระบวนการ Thermo-Mechanical Treatment

RB, SR ต่างจาก DB, SD อย่างไร?

หลายคนอาจสงสัยว่าเวลาสั่งเหล็กต้องเรียกยังไง แล้ว RB, SR หรือ DB, SD แตกต่างกันอย่างไร? มาดูความหมายแบบชัด ๆ กันเลย:

➤ RB & SR = เหล็กเส้นกลม

• RB (Round Bar): เหล็กกลมทั่วไป
• SR (Standard Round Bar): เหล็กกลมตามมาตรฐาน มอก.

➤ DB & SD = เหล็กเส้นข้ออ้อย

• DB (Deformed Bar): เหล็กข้ออ้อยทั่วไป
• SD (Standard Deformed Bar): เหล็กข้ออ้อยตามมาตรฐาน มอก.